Хоол боловсруулах

Анагаахын мэргэжилтнүүдийн онолын мэдлэгээ дээшлүүлж, клиник сэтгэлгээгээ хөгжүүлэх платформ

Medcase

<h3 class="ql-align-justify">70 настай эрэгтэй ядарч сульдана, тамирдана гэсэн зовиуртай үзүүлсэн. Архи хэрэглэдэггүй. Элэгний өвчний өгүүлэмжгүй. Тогтмол хэрэглэдэг эм байхгүй. Үзлэгээр склер шарласан. Элэг дэлүү тэмтрэгдэхгүй. Цусны шинжилгээнд нормохромын, нормоцитын цус багадалттай. Шээсний шинжилгээнд уробилиноген /-/ билирубин /+/. Цусны сийвэн дэх нийт билирубин 12 мг/дл, шууд билирубин 9,8 мг/дл. АСАТ/ аспартат аминтрансфераза/, АЛАТ/ аланин трансфераза/ хэвийн. Шүлтлэг фосфатаза 300 нэгж/л /хэвийн хэмжээнээс 3 дахин их/ .</h3><h3 class="ql-align-justify">Тухайн өвчтний шарлалтыг үнэлэх дараагийн алхам аль нь вэ?</h3><h3 class="ql-align-justify">A. Хэвлийн эхо эсвэл хэвлийн КТ</h3><h3 class="ql-align-justify">B. Элэгний вирус шалгах</h3><h3 class="ql-align-justify">C. Ретикулоцит тоолох</h3><h3 class="ql-align-justify">D. Сийвэнгийн ферритин</h3><h3 class="ql-align-justify">E. Митохондрийн эсрэг бие (AMA)</h3><h3 class="ql-align-justify"><br></h3><h3 class="ql-align-justify">Зөв харулт: А</h3><h3 class="ql-align-justify"><br></h3><h3 class="ql-align-justify">Өвчтөнүүдийн шарлалт цусан дахь шууд болон шууд бус билирубин өссөнтэй холбоотой байдаг. Шууд бус билирубин өсөх шалтгаануудад цус задрал, үр дүнгүй эритропоэз мөн ферментийн дутагдал /насанд хүрэгчдэд хамгийн түгээмэл тохиолддог нь Гилбертийн хам шинж/ зэргүүд орно. Усанд уусдаггүй шууд бус билирубин сийвэнгийн альбуминтай холбогддог. Aльбумин том хэмжээтэй учир түүдгэнцэрээр шүүгддэггүй тул шууд бус билирубин шээсэнд илэрдэггүй. Тухайн өвчтөний шээсэнд билирубин, цусанд шууд билирубин ихэссэн нь ихэвчлэн элэгний эсийн болон холестазын шалтгаант элэгний үйл ажиллагааны алдагдлыг илтгэж байдаг. Шүлтлэг фосфатаза илүү ихэссэн нь холестазын шалтгаантай болохыг харуулж байна. Трансминазууд хэвийн хэмжээнд байгаа нь /вирусийн болон архины шалтгаант г.м/ элэгний эсийн задралыг үгүйсгэж байна. Цөсний өвчин болон цөсний ялгаралт муудах шалтгаануудыг тодруулах хэрэгтэй. Хэвлийн хэт авиан шинжилгээ, хэвлийн КТ нь саад үүсгэж байгаа хавдар эсвэл чулууг илрүүлнэ. Хэрэв цусанд шууд бус билирубин өссөн тохиолдолд ретикулоцит тоолох хэрэгтэй. Гемохроматозыг ферритины үзүүлэлтээр үнэлдэг, энэ үед ихэвчлэн трансаминазууд хэвийн хэмжээнээс ихэсч, гепатомегали илэрдэг. Анхдагч билиар циррозын /AMA шинжилгээгээр үнэлдэг/ үед оношилгоогоор элгэн доторх болон гаднах цөсний сувгууд хэвийн харагддаг. Мөн тус өвчин ихэвчлэн дунд насны эмэгтэйчүүдэд тохиолддог.</h3>

Эмнэлзүйн тохиолдол 32

<h3 class="ql-align-justify">56 настай эмэгтэй томоохон компанид санхүүгийн албаны даргаар томилогдсоноос хэдэн сарын дараа хэвлийн дээд хэсгээр өвдөх болсон. Үүнийгээ ажлын стресстэй холбоотой гэж бодоод жоргүй худалдагддаг антацид эм уугаад түр зуур намдаж байжээ. Өөр эм уудаггүй. Нэгэн шөнө өвчтөний дотор муухайрч сэрээд их хэмжээтэй кофены шаар шиг зүйлээр бөөлжсөн байна. Үүний дараа бие нь суларч, хүйтэн хөлс гарсан гэнэ. Эмнэлэгт ирж шинжлүүлэхэд 12 хуруу гэдэсний шархлаанаас цочмог цус алдаж байгааг олж тогтоов. </h3><h3 class="ql-align-justify">Дараах тодорхойлолтуудаас аль нь зөв бэ?</h3><h3 class="ql-align-justify">А. 12 хуруу гэдэсний аденокарцинома байх магадлал хамгийн өндөр</h3><h3 class="ql-align-justify">В. 12 хуруу гэдэсний шархны шалтгаан эмэгтэйчүүдэд эрэгтэйчүүдээс өөр байдаг</h3><h3 class="ql-align-justify">С. Өвчтөн H. Pylori халдвар авсан байх магадлал 50%- аас их</h3><h3 class="ql-align-justify">D. АНУ-д төрж өссөн хүнд үүний шалтгаан H.Pylori ихэнхдээ биш байдаг</h3><h3 class="ql-align-justify">E. 12 хуруу гэдэсний шархнаас авсан эдийн шинжилгээнд H.Pylori илрээд байдаггүй</h3><h3 class="ql-align-justify"><br></h3><h3 class="ql-align-justify">Зөв хариулт: С</h3><h3 class="ql-align-justify"><br></h3><h3 class="ql-align-justify">12 хуруу гэдэсний шарх эрэгтэйчүүдэд зонхилж тохиолддог. Дааврын бус үрэвслийн эсрэг эмийн бус шалтгаантай 12 хуруу гэдэсний шархтай нийт өвчтөнүүдийн 70% H pylori -н халдвар авсан байдаг. Харин ходоодны шархтай өвчтөнүүдийн 30%- 60%-д H pylori байдаг. Helicobacter pylori-н халдвар хөгжиж буй орнуудад түгээмэл байдаг ч АНУ-д ч нилээд тохиолдоно. Амьдралын түвшин дорой ялангуяа эрүүл ахуйн хүнд нөхцөлд амьдардаг өвчтөнүүдэд түгээмэл байдаг учраас ахуйн замаар дамждаг гэж үздэг. 12 хуруу гэдэсний шархтай өвчтөнүүдийн эдийн шинжилгээнд голдуу H pylori илэрдэг. H pylori -г оношлохоос өмнө ихэнх 12 хуруу гэдэсний шарх сэдэрч оношлогддог. 12 хуруу гэдэсний аденокарсинома бол дээд гэдэснээс цус алдах шалтгаан болоод байдаггүй.</h3>

Эмнэлзүйн тохиолдол 31

<h3 class="ql-align-justify">55 настай цагаан арьстай эмэгтэй хэд хэдэн удаа архины шалтгаантай нойр булчирхайн үрэвслээр өвдөж байсан. Архи уухаа больсон хэдий ч хоол идсэний дараа хэвлийгээр өвдөнө, гэдэс дүүрч цанхайна, хоол сайн идэж байгаа ч турж байгаа, өтгөн их хэмжээтэй, муухай үнэртэй гарч байгаа гэнэ. Хэвлийн тойм Рентген зураг авч харахад нойр булчирхай шохойжсон харагдсан.</h3><h3 class="ql-align-justify">Тухайн өвчтөнд аль нь илрэх боломжтой вэ?</h3><p class="ql-align-justify"><br></p><h3 class="ql-align-justify">A. Чихрийн шижин</h3><h3 class="ql-align-justify">B. Тосонд уусдаг Д болон К аминдэмүүдийн шимэгдэлтийн алдагдал /malabsorption/</h3><h3 class="ql-align-justify">C. Өтгөнд далд цус үзэх сорил эерэг байх</h3><h3 class="ql-align-justify">D. Курвозерын шинж илрэх /Couvoisier sign/</h3><h3 class="ql-align-justify">E. Амилазын хэмжээ илэрхий ихсэх</h3><p class="ql-align-justify"><br></p><h3 class="ql-align-justify">Зөв хариулт: А</h3><h3 class="ql-align-justify">Удаа дараалан нойр булчирхайн цочмог үрэвслээр өвдвөл нойр булчирхай гэмтэж үрэвсэл архаг хэлбэрт шилждэг. Нойр булчирхайн архаг үрэвслийн сонгомол гурвал шинжид: хэвлийн өвдөлт, малабсорбци, чихрийн шижин багтдаг. Хэвлийн тойм зурагт нойр булчирхай шохойжсон харагдах нь их. Нийт тохиолдлуудын 25% нь шалтгаан тодорхойгүй байж болдог. Д болон К аминдэмүүд липазын нөлөөгүйгээр гэдсэнд шимэгддэг тул нойр булчирхайн дутагдлын үед ч шимэгдэлт хэвийн явагддаг. Харин өвчтөнүүдийн 40% нь В12 аминдэмийн дутагдалд өртөж болдог. Малабсорбцийг нойр булчирхайн энзим нөхөх замаар эмчилж өвчтөнийг тэнхрүүлж болох ч хэвлийн өвдөлтийг намдааж чадахгүй. Курвозер шинж /Couvoisier sign/ гэдэг нь арьс салст шарласан өвчтөнүүдэд цөсний хүүдий тэмрэгдэхүйц томорсон, эмзэглэлгүй байхыг хэлдэг. Энэхүү шинж нь хавдар тэр дундаа нойр булчирхайн хавдрын үед голдуу илэрдэг. Архаг нойр булчирхайн үрэвслийн үед өтгөнөөр цус гарахгүй мөн сийвэнд амилаза хэвийн хэмжээнд байдаг</h3>

Эмнэлзүйн тохиолдол 28

<h3 class="ql-align-justify">46 настай эрэгтэй ХБДэЗ-с цус алдсаны улмаас эмнэлэгт хэвтжээ. Тэрээр өмнө нь ходоод-дээд гэдэсний шархлаа өвчин оношлогдож түүндээ протоны шахуурга хориглогч эм уудаг. 4 жилийн өмнө ХБДэЗ-аас цус алдаж байсан гэнэ.</h3><h3 class="ql-align-justify">Өвчтөнд шингэн сэлбэсний дараа цус эргэлт тогтвортой болж цусан дахь HCT /гематокрит/ үзүүлэлт сүүлийн 8 цагт өөрчлөгдөөгүй байна. ХБДэЗ-ыг дурандаж шалгав.</h3><p class="ql-align-justify"><br></p><h3 class="ql-align-justify">Дуранд илэрсэн доорх өөрчлөлтүүдээс аль нь ойрын 3 хоногт дахин цус алдах эрсдэл хамгийн бага вэ?</h3><h3 class="ql-align-justify">А. Шархан дээр гематин тав тогтсон</h3><h3 class="ql-align-justify">В. Шархны ёроол цэвэр харагдах</h3><h3 class="ql-align-justify">С. Артер-венийн судасны гаж хөгжилтэй ходоодны шарх</h3><h3 class="ql-align-justify">D. Цус гарч буй судас харагдах</h3><h3 class="ql-align-justify">E. Цус гараагүй судас харагдах</h3><p class="ql-align-justify"><br></p><h3 class="ql-align-justify">Зөв хариулт: B</h3><h3 class="ql-align-justify">Эмнэлэгт ХБДэЗ-аас цус алдаж буй өвчтөнүүдийн нас баралт 5-10% байдаг бөгөөд голдуу цус багадалтаас илүү тухайн өвчтөний суурь өвчин нь нас барах шалтгаан болдог.</h3><h3 class="ql-align-justify">Ходоод-дээд гэдэсний шархлаа өвчин нь эмнэлэгт хэвтэх шаардлагатай ХБДэЗ-ын цус алдалтын хамгийн нийтлэг шалтгаан бөгөөд тохиолдлуудын 50%-г эзэлж байна.</h3><h3 class="ql-align-justify">Бусад шалтгаанд варикозын цус алдалт, Маллори-Вэйссийн хам шинж, ХБДэЗ-ын шалбархайт өвчнүүд, хорт хавдар, тодорхойгүй шалтгаанууд ордог.</h3><h3 class="ql-align-justify">Дурангаар шархыг харагдах байдлаар нь үнэлэх нь өвчтөний тавиланг тооцоход чухал мэдээлэл болдог.</h3><h3 class="ql-align-justify">Судаснаас идэвхтэй цус гарч байгаа болон цус гараагүй судас харагдах өвчтөнүүдийн 1/3-т дахин цус алдах эрсдэл өндөр тул мэс заслын эмчилгээ шаардлагатай байж болно.</h3><h3 class="ql-align-justify">Ихэнхдээ дахин цус алдалт 3 хоногт тохиолдох тул шархны ёроол цэвэр харагдахаас бусад дурангийн шинжилгээнд илэрсэн өөрчлөлтүүдийг дээрх хоногт хянах нь зүйтэй.</h3><h3 class="ql-align-justify">Дуранд шархны ёроолд цус гарсан оромгүй цэвэр харагдвал түр тайвширч болох бөгөөд өвчтөний биеийн байдал тогтвортой, эмнэлэгт хэвтэх өөр заалт байхгүй бол аюулгүй гэж үзэн эмнэлгээс гаргаж болно.</h3>

Эмнэлзүйн тохиолдол 26

<h2 class="ql-align-justify">57 настай эрэгтэй хэвлийгээр өвдөнө, баас хар өнгөтэй гарна гэсэн асуумжтай ходоодны дурангийн оношлогоо хийлгэв. Өвчтөн тамхи татдаг ба цусан дахь холестерины хэмжээ ихэссэнээс өөр өөрчлөлтгүй. Сүүлийн нэг сар ууц нуруугаар нь өвдөж, өвдөлт намдаах зорилгоор ацетаминофен 1000 мг-р уусан гэнэ. Ходоодны дурангийн оношлогоонд 12 хуруу гэдсэнд 3 см хэмжээтэй шарх тодорхойлогдов. </h2><h2 class="ql-align-justify">Дараах тодорхойлолтуудаас аль нь зөв бэ?</h2><h2 class="ql-align-justify">А. 12 хуруу гэдэсний шархыг хавдраас ялган оношлохын тулд эдийн шинжилгээ авах</h2><h2 class="ql-align-justify">В. Эхний эгнээний эмчилгээнд ацитаминофены хэрэглээг зогсоох</h2><h2 class="ql-align-justify">C. Өвчтөн ямар нэгэн хорт хавдраар өвдөх эрсдэл багатай</h2><h2 class="ql-align-justify">D. Дээрх өвчин үүсэх эрсдэлт хүчин зүйлст нийгэм эдийн засгийн ядуу байдал ордог</h2><h2 class="ql-align-justify">E. Энэ өвчний үед ходоодны антрум хэсгийн шарх ховор тохиолддог.</h2><p class="ql-align-justify"><br></p><h3 class="ql-align-justify">Зөв хариулт: D</h3><h3 class="ql-align-justify">Өвчтөнд үүсээд буй 12 хуруу гэдэсний шарх нь цөөн тохиолдолд  дааврын бус үрэвслийн эсрэг эмийн шалтгаантай бол дийлэнх тохиолдолд  хеликобактерийн шалтгаантай байдаг.  Өвчтөн ацетаминофен хэрэглэж байсан бөгөөд эмийн шалтгаант ходоодны шарх үүсгэхэд нөлөөлдөг дааврын бус үрэвслийн эсрэг эм (NSAID) хэрэглээгүй. Хеликобактерийн халдвар нь нийгэм, эдийн засаг, боловсролын доогуур үзүүлэлттэй хамааралтай байдаг. Ихэвчлэн дээрх шалтгаан нь ходоодны антрум хэсэгт шарх үүсгэдэг ч зарим тохиолдолд 12 хуруу гэдэсний шарх үүсч болно.  12 хуруу гэдэсний шарх хавдарт шилжих нь ховор байдаг бол ходоодны шарх хавдарт шилжих нь илүү байдаг. Хеликобактерийн шалтгаант ходоодны шархны эхний эгнээний эмчилгээнд  хеликобактерын эридикац эмчилгээг хийнэ.</h3><h3 class="ql-align-justify">Эх сурвалж: Harrison’s principles of internal medicine self-assessment and board review.</h3>

Эмнэлзүйн тохиолдол 21

<h3 class="ql-align-justify"><img src="https://cdn.zochil.shop/f8313f56-a1f1-46d5-923d-800ec2db68dd_t500.jpg"></h3><h2 class="ql-align-justify"><br></h2><h2 class="ql-align-justify">65 настай эрэгтэй 2 долоо хоногийн өмнө хэвлийн цочмог өвдөлт, цус багадалт, амьсгалын дутагдлын шинжүүдтэй, АД унасан байдалтай яаралтай ирж үзүүлсэн. Өвчтөний түүхэнд өмнө нь АДИӨ, гиперхолестеринеми оношлогдож эналаприл, аторвастатин уудаг байсан. Лапаротоми хийж хэвлийг нээхэд 12 хуруу гэдэсний шархлаа перитонит, гемоперитонитээр хүндэрсэн байв. Ваготоми болон Билрот 1 (гастродуоденостоми) анастомоз хийв. Удалгүй өвчтөний биеийн байдал сайжирч, ердийн хоолны дэглэмд шилжиж, тамир тэнхээ оров . Цусан дахь цагаан эс болон гемоглобин хэвийн хэмжээнд хүрсэн.</h2><h2 class="ql-align-justify">Өнөө өглөө өдрийн хоолноос хойш 3 цагийн дараа өвчтөний толгой эргэн манарч, зүрх дэлсэж, хүйтэн хөлс нь гарах болсон. Биеийн хэм 36 градус, зүрхний цохилт минутад 110 удаа, АД 120/70 мм.муб, сатураци 95% байв.</h2><p class="ql-align-justify"><br></p><h3 class="ql-align-justify">1. Өвчтөний биеийн байдлыг үнэлж дараах өөрчлөлтүүдээс хамгийн тохирохыг сонгоно уу?</h3><h3>A. Анеми</h3><h3>B. Гипогликеми</h3><h3>C. Цээжний КТ дээр уушгины эмболи илрэх</h3><h3>D.Тархины цахилгаан бичлэгт эпилепси оношлогдох</h3><h3>E. ЗЦБ дээр ST сегмент гол тэнхлэгээс дээш өргөгдөх</h3><h3 class="ql-align-justify"><br></h3><h3 class="ql-align-justify">2. Дээрх эмнэлзүйн тохиолдолд гарч буй өвчтөний эмнэлзүйд аль онош хамгийн оновчтой вэ?</h3><h3>A. Ходоодны цочмог цус алдалт</h3><h3>B. Чихрийн шижин</h3><h3>C. Дэмпинг синдром</h3><h3>D. Зүрхний доод ханын шигдээс</h3><h3>E. Уушгины эмболи</h3><h3><br></h3><h3>Зөв хариулт: 1 B, 2 C</h3><p><br></p><h3 class="ql-align-justify">Ходоод, 12 хуруу гэдэсний шарх эмийн эмчилгээнд үр дүнгүй байх эсвэл шархны хүндрэл илэрсэн үед мэс заслын эмчилгээ хийгддэг. Сүүлийн үед ходоод, 12 хуруу гэдэсний шарх, түүний хүндрэлийг эмчлэх эмийн болон эндоскопын аргууд хөгжсөний үр дүнд ходоодны шархны заалтаар хийгдэх мэс заслын тоо 90% орчим буурсан байна. Эмэнд тэсвэртэй ходоодны шарх ховор тохиолддог. Нийт тохиолдлын 2-3%-д ходоод гэдэсний шарх цоорох тохиолдол ажиглагддаг. Ходоодны шархнаас цус алдсан тохиолдлуудын 10% нь ханын цооролттой хавсардаг бөгөөд энэ тохиолдол тавиланд муугаар нөлөөлдөг. Антрэктомитой хавсарсан ваготоми (гол эсвэл сонгомол) мэс заслын үед хүндрэл илүү тохиолддог ч дахин шарх үүсэх магадлал 1%-с бага байдаг. Антрэктоми хийснээр ходоодны шүүрлийг идэвхжүүлэгч гастриныг тасалдаг. Энэхүү мэс заслын дараа 2 үндсэн реанастомозыг хийдэг: гастродуоденостоми (Билрот l), гастроеюностоми (Билрот ll).</h3><h3 class="ql-align-justify">Дэмпинг синдром нь мэдрэл болон хоол боловсруулах замын шинж тэмдгүүдээс бүрдэх бөгөөд ваготоми, дренаж (ялангуяа Билрот мэс ажилбар) хийлгэсний дараа үүсдэг. Дэмпинг синдром эрт болон хожуу гэсэн 2 үе шаттай. Эрт үед хоол идсэнээс хойш 15-30 мин дараа хэвлийгээр өвдөх, дотор муухайрах, суулгах, гэдэс дүүрэх, зүрх дэлсэх, хүйтэн хөлс гарах, толгой эргэх зарим тохиолдолд ухаан алдалтаар илэрдэг. Ходоодны гиперосмоляр агууламж нарийн гэдэс рүү хурдан хоослогдсоноор гэдэсний хөндий рүү шингэн шилжиж, сийвэнгийн эзлэхүүн багасаж, гэдэсний цочмог суналт үүсч шинж тэмдгүүд илэрдэг. Мөн судасны идэвхит ХБЗ-ын дааврууд (вазоактив гэдэсний полипептид, нейротензин, мотилин) эрт үеийн Дэмпинг синдром үүсэх шалтгаан гэж онолын хувьд тайлбарладаг.</h3><h3 class="ql-align-justify">Дэмпинг синдромын хожуу үе шат хоол идсэнээс хойш 90 мин – 3 цагийн хооронд үүсдэг. Энэ үе шатанд вазомоторны шинж тэмдэг (толгой эргэх, хөлрөх, зүрх дэлсэх, ухаал алдах) давамгай илэрдэг. Дэмпинг синдромын хожуу үе шатанд инсулин хэт их ялгарснаар хоёрдогч гипогликеми үүсдэг гэж үздэг. Энгийн нүүрс усаар баялаг (ялангуяа сахароз) өндөр осмоляртай хоол идсэний дараа Дэмпинг синдром илүү илэрдэг. Мөн их хэмжээний шингэн зүйл уух нь хүртэл шинж тэмдгүүд илрэхэд нөлөөлдөг. Ваготоми дренажтай хавсарсан мэс ажилбарт орсон нийт өвчтөнүүдийн 50 хүртэлх хувьд эрт үеийн Дэмпинг синдром илэрдэг. Цаг хугацаа өнгөрөхийн хэрээр шинж тэмдгүүд аяндаа багасдаг ч нийт тохиолдлын 1%-д удаан хугацаандаа үлддэг. Хэдийгээр дээрх эмнэлзүйн тохиолдолд тухайн өвчтөн уушгины эмбол, зүрхний шигдээс үүсэх эрсдэлтэй ч, илэрч буй шинж тэмдэг нь Дэмпинг синдромын улмаас үүссэн гипогликемийн шинж юм.</h3><p class="ql-align-justify"><br></p>

Эмнэлзүйн тохиолдол 5

<h3 class="ql-align-justify">47 настай эрэгтэй сүүлийн 3 сарын турш залгихад хөндүүрлэх /dysphagia/ зовуурьтай эмнэлэгт ханджээ. Шингэн зүйл залгихад хэвийн харин бүхэл хоол идэхэд зовуурь мэдэгдэх хэдий ч биеийн жин мэдэгдэхүйц багасаагүй.</h3><h3 class="ql-align-justify">Хариултуудаас тохиромжгүй онош нь аль вэ?</h3><p class="ql-align-justify"><br></p><h3>A. Залгиурын хорт хавдар</h3><h3>B. Улаан хоолойн тор /Oesophageal web/</h3><h3>C. Өвчүүний арын бахуу /Retrosternal goitre/</h3><h3>D. Улаан хоолойн нарийсал /Peptic stricture/</h3><h3>E. Ахалазия</h3><h3><br></h3><h3>Зөв хариулт: E</h3><h3>A-E хооронд дисфагийн бөглөрөлт шалтгаануудыг дурьдсан байна. Дисфагийн шалтгаануудыг доорх байдлаар ангилна.</h3><h3>I. Бөглөрөлт:</h3><h3>1. Улаан хоолойн хорт хавдар</h3><h3>2. Улаан хоолойн нарийсал</h3><h3>3. Улаан хоолойн тор/бөгж</h3><h3>4. Ходоодны хорт хавдар</h3><h3>5. Залгиур хоолойн хорт хавдар</h3><h3>6. Гадаад даралтын шалтгаант. Жишээ нь: Уушгины хавдар, өвчүүний арын бахуу</h3><h3>II. Улаан хоолойн хөдөлгөөний алдагдал:</h3><h3>1. Ахалазия</h3><h3>2. Системийн хатуурал</h3><h3>3. Цус харвалт</h3><h3>4. Мэдрэлийн булчин сулрал /Myasthenia gravis/</h3><h3>5. Мэдрэлийн дегенератив өөрчлөлтүүд: хөдөлгөөний нейроны өвчнүүд, Паркинсоны өвчин.</h3><h3>III. Бусад:</h3><h3>1. Улаан хоолойн үрэвсэл</h3><h3>2. Залгиур хоолойн уутанцар /Pharynheal pouch/</h3><h3>3. Улаан хоолойн мөөгөнцөр</h3>